Przeprowadzenie postępowania spadkowego nie jest obowiązkowe. Na ogół nie jest ono potrzebne gdy majątek zmarłego jest niewielki (np. obejmuje jedynie drobne nieruchomości). Po śmierci zmarłego nie ma wymogu załatwiania jakichkolwiek formalności związanych ze spadkiem. Problemem jest jednak to, że bez przeprowadzenia odpowiedniego postępowania spadkobiercy nie będą mogli otrzymać formalnego dowodu na to, że są właścicielami określonych przedmiotów majątkowych. Dlatego też aby otrzymać formalne potwierdzenie praw do spadku warto jak najszybciej zająć się tym tematem.

Potwierdzenie praw do spadku – dlaczego warto to zrobić?

Ze sprawami spadkowymi warto uprać się możliwie szybko po śmierci spadkobiercy. Łatwiej jest wtedy ustalić krąg spadkobierców zmarłego, jak i rozstrzygnąć ewentualne wątpliwości. Potwierdzenie praw do spadku można uzyskać na dwa sposoby. Po pierwsze, stwierdzenie nabycia spadku można otrzymać w postępowaniu sądowym. Prawomocne postępowania sądowe o stwierdzeniu nabycia spadku pozwala uzyskać dokumenty, które umożliwiają spadkobiercy udowodnienie praw wynikających z dziedziczenia. Dokument poświadczający nabycie spadku możemy uzyskać również u notariusza. Akt poświadczenia dziedziczenia spisywany w kancelarii notarialnej wywołuje takie same skutki jak prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Stwierdzenie nabycia spadku – na czym polega?

Stwierdzenie nabycia spadku w kancelarii notarialnej polega na sporządzeniu i zarejestrowaniu aktu dziedziczenia. Notariusz może dokonać takich czynności zarówno wtedy, gdy zmarły pozostawił testament, jak i wtedy, gdy testamentu nie było i o tym , kto dziedziczy po osobie zmarłej rozstrzygają przepisy. Przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz spisuje protokół dziedziczenia. Jest to dokument zawierający pisemne oświadczenia wszystkich osób zainteresowanych, które stawiły się u notariusza w celu poświadczenia dziedziczenia. Na podstawie oświadczeń spadkobierców i przedstawionych dokumentów notariusz dokonuje stwierdzenia, kto i w jakiej kolejności dziedziczy.

Jak uzyskać potwierdzenie nabycia spadku u notariusza?

Sprawy o stwierdzenie nabycia spadku nie trzeba już kierować na drogę sądową. Sprawy spadkowe można obecnie załatwić również u notariusza. Decydując się na taki krok możemy liczyć na szybsze załatwienie formalności. Do sporządzenia czynności notarialnej konieczna jest obecność wszystkich spadkobierców, czyli osób, które mogą zostać włączone do dziedziczenia jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi. Co ważne, osoby te muszą być zgodne co do wysokości przypadających im udziałów – w przeciwnym razie notariusz nie będzie mógł poświadczyć dziedziczenia. W sytuacji, gdy spadkobiercy nie mogą dojść do porozumienia, pozostaje im udać się do sądu. Po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz niezwłocznie dokonuje jego wpisu do Rejestru Spadkowego. To bardzo istotne, ponieważ skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku rodzi dopiero zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia.

Kiedy sprawy spadkowej nie załatwimy u notariusza?

Należy mieć świadomość, że nie  w każdym przypadku da się uzyskać stwierdzenie spadku u notariusza. Prawnik pełniący funkcję notariusza nie zawsze poświadczy dziedziczenie. Osoba powołana do dokonywana czynności notarialnych odmówi sporządzenia poświadczenia dziedziczenia w szczególności w sytuacji, gdy:

• otwarcie spadku nastąpiło przed dniem 1 lipca 1984 r.,
• w stosunku do spadku został już wcześniej sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia lub wydano postanowienie stwierdzające nabycie spadku,
• w toku sporządzania protokołu dziedziczenia ujawnią się okoliczności wskazujące, że przy jego sporządzeniu nie były obecne wszystkie osoby, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy lub istnieją (czy też istniały) testamenty, które nie zostały otwarte i ogłoszone.

Notariusz nie pomoże również w przypadku, gdy testament został jedynie przekazany w formie ustnej przy udziale świadków. Wówczas stwierdzenie nabycia spadku w kancelarii notarialnej będzie niemożliwe, a sprawę trzeba oddać do sądu.

Za wsparcie merytoryczne dziękujemy specjalistom z Notariusz-wajda.pl