Odroczenie kary pozbawienia wolności, ta fraza przewijała się zapewne przez głowę niejednego skazanego prawomocnym wyrokiem sądowym – czy osoby mu bliskiej – na karę pozbawienia wolności. Warto tym samym zaznajomić się nieco bliżej z tą instytucją, ponieważ umożliwia ona przesunięcie w czasie w sposób legalny stawiennictwa skazanego w zakładzie karnym. Jest to pewnego rodzaju dobrodziejstwo oferowane przez ustawodawcę wobec skazanych.

Odroczenie kary pozbawienia wolności jest niczym innym jak pewnego rodzaju odstępstwem od panującej w polskim porządku prawnym zasady bezzwłocznego wykonania kary orzeczonej w prawomocnym wyroku sądowym i tym samym od zasady dobrowolnego poddania się skazanego w wykonaniu kary.

Wobec powyższego należy nadmienić na wstępie jeszcze jedną kwestie. Przesłanki, które określa ustawodawca w przepisach prawnych o odroczeniu kary nie mogą być interpretowane rozszerzająco.

Odroczenie kary – kiedy w ogóle jest możliwe?

Ustawodawca w kodeksie karnym wykonawczym precyzyjnie wskazał, że odroczenie kary jest możliwe tylko i wyłącznie wobec skazanych, którzy nie rozpoczęli jeszcze wykonywania orzeczonej im kary. Innymi słowy – pozostają wciąż na wolności.

Co więcej, w polskim prawie wyróżniamy nijako dwa rodzaje odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności. Wskazuje się tutaj na fakultatywne oraz obligatoryjne odroczenie kary (więcej informacji na temat poszczególnych rodzajów odroczeń kary można znaleźć pod tym adresem: https://odroczenie-kary.pl/ ).

W niniejszym artykule wystarczy tylko napomknąć, iż obligatoryjne odroczenie kary wiąże się z sytuacjami przewidzianymi przez ustawodawcę, w których sąd nie ma możliwości swobodnego decydowania o odroczeniu bądź nieoduczeniu kary wobec skazanego, ponieważ jest on zobligowany do odroczenia kary pozbawienia wolności w razie wystąpienia wskazanych przesłanek.

Z kolei fakultatywne odroczenie kary wiąże się z sytuacjami, w których sąd ma pełną arbitralność w decydowaniu o odroczeniu kary bądź nie. Ustawodawca wskazuje jedynie na charakter przesłanki, która jest podstawą do odroczenia fakultatywnego. To czy sąd uzna ją za wystarczającą zależne jest tylko i wyłącznie od danego sądu i przedstawianego uzasadnienia skazanego.

Na jak długo wyrok pozbawienia wolności może zostać odroczony?

Należy tutaj rozróżnić fakultatywne oraz obligatoryjne odroczenie kary, ponieważ w zależności, z którym ze wspomnianych mamy do czynienia, to w inny sposób będzie kształtować się odpowiedź na zadane w nagłówku pytanie.

Otóż, jeżeli sąd odroczył karę pozbawienia wolności, ponieważ był do tego zmuszony (obligatoryjne odroczenie kary) to taką karę odracza się do czasu ustania przeszkody będącej podstawą wydania orzeczenia o odroczeniu. Jest to instytucja wyjątkowa, dlatego też ustawodawca nie przewidział sztywnych ram czasowych.

Natomiast, w przypadku fakultatywnego odroczenia kary to co do zasady takie odroczenie następuje na okres do 1 roku. Co ważne, takie odroczenie może zostać udzielone kilkukrotnie, jednakże łączny czas nie może przekroczyć wspomnianego roku. Aczkolwiek od tej zasady występują wyjątki. I tak, kobieta w ciąży skazana na karę pozbawienia wolności bądź osoba samotnie wychowująca dziecko może uzyskać odroczenie kary pozbawienia wolności na okres nawet do 3 lat. Należy jeszcze pamiętać, że odroczenie kary udzielone ze wyżej wymienionych względów nie może trwać dłużej niż do osiągnięcia przez dziecko wieku 3 lat.

Odroczenie kary z uwagi na przeludnienie w zakładzie karnym?

Jest to jak najbardziej możliwe. Temat rzeka można by rzec, ponieważ w polskich realiach praktycznie każdy zakład karny balansuje na granicy przeludnienia, a co z tym związane pojawia się bardzo duża liczba potencjalnych kandydatów do odroczenia kary z tego właśnie powodu.

Ustawodawca przewidział jednak jeszcze pewne dodatkowe wymagania wobec osób starających się o odroczenie kary z tego tytułu. Albowiem, odroczyć karę ze względów na przeludnienie w zakładzie karnym można jedynie wobec skazanych na karę nieprzekraczającą roku. Dodatkowo, z takiej opcji skorzystać nie mogą np. recydywiści czy osoby osadzone za konkretne przestępstwa o charakterze seksualnym.